
Zarówno zespół Aspergera, jak i spektrum autyzmu należą do zaburzeń ze spektrum autyzmu (ASD). Chociaż mają wiele cech wspólnych, istnieją istotne różnice, które wpływają na codzienne funkcjonowanie osób z tymi diagnozami. W tym artykule omówimy, czym różni się zespół Aspergera od autyzmu oraz jakie są kluczowe objawy każdego z tych zaburzeń.
1. Poziom funkcjonowania
Zespół Aspergera często uznawany jest za łagodniejszą formę autyzmu. Osoby z tą diagnozą mają prawidłowy rozwój intelektualny i językowy, podczas gdy w spektrum autyzmu mogą występować znaczne trudności w tych obszarach.
2. Rozwój mowy
Jedną z głównych różnic jest rozwój mowy. U dzieci z autyzmem często występują opóźnienia w nauce mowy lub całkowity brak zdolności werbalnych. Natomiast osoby z zespołem Aspergera rozwijają mowę w sposób typowy, choć mogą mieć trudności z rozumieniem niuansów językowych i komunikacją społeczną.
3. Interakcje społeczne
Zarówno autyzm, jak i zespół Aspergera wpływają na umiejętności społeczne, ale w różnym stopniu. Osoby z autyzmem mogą mieć trudności w nawiązywaniu kontaktu, brak zainteresowania innymi ludźmi lub nie rozumieć zasad komunikacji. W zespole Aspergera dzieci i dorośli często chcą nawiązywać relacje, ale mogą robić to w nietypowy sposób.
4. Zainteresowania i schematyczne zachowania
Osoby z ASD często wykazują powtarzalne schematy zachowań i silne zainteresowanie konkretnymi tematami. W przypadku zespołu Aspergera pasje bywają bardzo intensywne, ale nie ograniczają funkcjonowania w takim stopniu jak w autyzmie, gdzie schematyczne zachowania mogą znacząco utrudniać codzienne życie.
5. Funkcjonowanie poznawcze
Większość osób z zespołem Aspergera ma przeciętną lub ponadprzeciętną inteligencję. W spektrum autyzmu zdolności poznawcze mogą być bardzo zróżnicowane – od głębokiej niepełnosprawności intelektualnej po wyjątkowe zdolności w wybranych dziedzinach.
6. Diagnoza i klasyfikacja
W klasyfikacji DSM-5 zespół Aspergera został włączony do spektrum autyzmu, co oznacza, że nie funkcjonuje już jako osobna diagnoza. Jednak wciąż używa się tego terminu, zwłaszcza w kontekście wcześniejszych diagnoz i rozmów o autyzmie wysokofunkcjonującym.
7. Problemy sensoryczne
Osoby z autyzmem często doświadczają intensywnych problemów sensorycznych, takich jak nadwrażliwość na dźwięki, światło, dotyk czy smaki. W przypadku zespołu Aspergera również mogą występować trudności sensoryczne, ale zazwyczaj są one mniej nasilone.
8. Zdolność do adaptacji
Osoby z zespołem Aspergera mogą mieć trudności z dostosowaniem się do nowych sytuacji, ale zazwyczaj są w stanie funkcjonować w społeczeństwie przy odpowiednim wsparciu. W spektrum autyzmu adaptacja bywa znacznie trudniejsza i często wymaga intensywnej terapii oraz wsparcia.
9. Empatia i teoria umysłu
Jednym z wyzwań dla osób z autyzmem jest trudność w rozumieniu perspektywy innych ludzi, czyli tzw. teoria umysłu. Osoby z zespołem Aspergera mogą mieć lepiej rozwiniętą zdolność do rozpoznawania emocji innych, choć często interpretują je w sposób dosłowny.
10. Rozwój motoryczny
W spektrum autyzmu często obserwuje się opóźnienia w rozwoju motorycznym, problemy z koordynacją i napięciem mięśniowym. W zespole Aspergera zdolności motoryczne mogą być zaburzone, ale zazwyczaj w mniejszym stopniu.
Podsumowanie
Zespół Aspergera i spektrum autyzmu mają wiele cech wspólnych, ale różnią się przede wszystkim poziomem funkcjonowania, rozwojem mowy, interakcjami społecznymi oraz wpływem na codzienne życie. Wczesna diagnoza i odpowiednie wsparcie mogą znacząco poprawić jakość życia osób z ASD.
Jeśli interesuje Cię temat autyzmu i zespołu Aspergera, śledź naszego bloga, aby dowiedzieć się więcej o skutecznych metodach wsparcia i terapii.